Tiêu chảy là tình trạng rối loạn tiêu hóa thường gặp nhất, có thể gặp ở bất kỳ ai bao gồm cả người lớn và trẻ em. Bệnh tiêu chảy là tình trạng đi ngoài ra phân lỏng với tần suất bằng hoặc nhiều hơn 3 lần trong một ngày, bệnh được chia thành 2 dạng: tiêu chảy cấp tính và tiêu chảy mạn tính. Vậy nguyên nhân và các triệu chứng của bệnh là gì, chúng ta hãy cùng tìm hiểu về bệnh tiêu chảy này nhé!
- Nguyên nhân gây tiêu chảy.
Các nguyên nhân phổ biến gây ra tiêu chảy là:
– Vi rút: Nhiễm virus như virus cúm, norovirus hay rotavirus. Trong đó, rotavirus là nguyên nhân phổ biến gây tiêu chảy cấp ở trẻ em.
– Vi trùng: Nhiễm vi khuẩn từ thực phẩm hoặc nước bị ô nhiễm.
Ngộ độc thực phẩm: Do người bệnh sử dụng thức ăn bị ôi thiu, nhiễm độc hoặc chứa các chất phụ gia độc hại. Lúc này, bệnh nhân thường có biểu hiện như: đau bụng, đi ngoài dữ dội sau khi ăn xong, kèm theo tình trạng nôn mửa, tiêu chảy, sốt cao… Thậm chí, có thể dẫn tới co giật và tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời.
– Vệ sinh kém: Việc giữ vệ sinh kém cũng có thể lây lan vi khuẩn gây tiêu chảy nhiễm trùng. Vì vậy, mỗi người cần rửa tay sạch sẽ sau khi đi vệ sinh và trước lúc ăn để tránh vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể.
– Ký sinh trùng: Ký sinh trùng có thể vào cơ thể chúng ta qua đường thực phẩm hay nước, do trực tiếp tiếp xúc qua tay dơ bẩn kể cả quan hệ tình dục.
– Thuốc men: Sử dụng một số thuốc như kháng sinh, thuốc trị ung thư, thuốc kháng axit có chứa magie…
– Các bệnh lý ảnh hưởng đến dạ dày, ruột non hay đại tràng như bệnh Crohn.
– Buồn phiền, lo lắng, nhiễm trùng máu (sepsis), các bệnh truyền nhiễm liên quan đến sex, viêm tai… cũng có thể gây ra tiêu chảy.
– Cơ thể không dung nạp được đường lastose (có trong sữa bò).
Rượu, cà phê : Kích thích ruột gây tiêu chảy.
- Triệu chứng tiêu chảy thường gặp.
Khi bị tiêu chảy, người bệnh thường gặp các triệu chứng sau:
Triệu chứng tiêu chảy thường gặp
- Đi ngoài phân lỏng như nước
- Tăng số lần đại tiện
- Đau quặn bụng
- Đau vùng bụng
- Sốt cao
- Có máu trong phân
- Có chất nhầy trong phân
- Mất nước vừa hoặc nặng
- Phân nổi trên nước
- Buồn nôn hoặc nôn
- Có cảm giác cần phải đi vệ sinh
- Trường hợp bị tiêu chảy do nhiễm virus, vi khuẩn: Nếu mắc tả, bệnh nhân có thể sẽ đi ngoài không kiểm soát (vài chục lần trong ngày). Phân dạng nước, màu đục như nước vo gạo hoặc màu trong, mùi hôi tanh khó chịu, không lẫn máu. Trong phân có lợn cợn nhiều vảy trắng, các vảy này mang nhiều vi khuẩn tả.
- Những đối tượng có nguy cơ cao bị tiêu chảy.
- Tuổi: Trẻ em (dưới 5 tuổi), người già (trên 60 tuổi).
- Ăn uống và sống gần với người bị tiêu chảy và không áp dụng các biện pháp phòng bệnh
- Sống tại những khu vực sử dụng nhà tiêu không hợp vệ sinh, đổ thẳng phân ra cống, mương, ao, hồ, sông, suối…
- Lạm dụng thuốc kháng sinh gây loạn khuẩn đường ruột.
- Sử dụng nguồn nước bị ô nhiễm
- Có tập quán ăn uống không hợp vệ sinh, hay ăn rau sống, thủy hải sản chưa nấu chín kỹ
- Sử dụng phân tươi hoặc phân chưa được xử lý đảm bảo vệ sinh trong trồng trọt
- Sống tại khu vực bị ngập lụt và sau ngập lụt…
- Biện pháp phòng ngừa bệnh tiêu chảy
Dễ lây lan, biến chứng nguy hiểm, nhưng bệnh tiêu chảy hoàn toàn có thể phòng ngừa bằng một số biện pháp đã được Bộ Y tế chỉ rõ:
- Tăng cường vệ sinh cá nhân, rửa tay bằng xà phòng trước, sau khi ăn hoặc chuẩn bị thức ăn. Mỗi lần rửa ít nhất 20 giây. Ngoài ra, sau khi xử lý thịt/cá sống, sau khi đi vệ sinh, thay tã em bé hoặc sau khi ho, hắt hơi cũng cần rửa tay sạch sẽ. Nếu không tiện rửa tay, bạn có thể dùng chất khử trùng chứa ít nhất 60% cồn để khử trùng tay.
- Tăng cường vệ sinh môi trường tại khu vực nhà ở và xung quanh vườn ao chuồng trại.
- Bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm: Cẩn trọng về thức ăn, chỉ ăn chín uống sôi, tránh ăn rau sống, trái cây hoặc chỉ nên ăn trái cây nếu tự tay bạn bóc. Hạn chế các thực phẩm từ sữa, thịt sống, thịt tái,…
- Sử dụng nguồn nước sạch
- Xử trí đúng cách khi có người bị tiêu chảy cấp
- Tiêm phòng Rotavirus cho trẻ sơ sinh.
Đồng thời, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cũng khuyến cáo tiêm phòng là “tấm lá chắn” hiệu quả nhất ngăn ngừa bệnh tiêu chảy do rotavirus. Rotavirus có tính chất lây lan rất cao, trẻ em dưới 5 tuổi là đối tượng có nguy cơ nhiễm rotavirus cao nhất./.
Cao Thị Thảo