Tính từ đầu năm 2024 đến nay, trên địa bàn huyện Cư Jút đã ghi nhận 128 trường hợp mắc sốt xuất huyết. Quan giám sát vecto tại các khu vực có ca bệnh chỉ số BI (bọ gậy, lăng quăng) rất cao vượt ngưỡng cho phép của Bộ Y tế (BI<30). Như vậy công tác vệ sinh môi trường diệt lăng quăng bọ gậy chưa đảm bảo đẫn đến gia tăng nhanh các ca mắt trong thời gian gần đây. Để chủ động phòng, chống dịch bệnh sốt xuất huyết trên địa bàn, Trung tâm Y tế huyện Cư Jut đã xây dựng và triển khai kế hoạch nhằm tập trung khống chế tỷ lệ mắc bệnh do sốt xuất huyết, khống chế không để dịch lớn xảy ra.
Theo thống kê hàng ngày của Trung tâm Y tế (Khoa KSBT HIV/AIDS) hiện còn 10 ổ dịch sốt xuất huyết đang hoạt động. Trong đó, chiếm nhiều nhất là thị trấn Ea Tling (5 ổ dịch Bon U1,U2,U3, TDP 8 và TDP 9) và Xã Tâm Thắng (4 ổ dịch ở thôn 3,6, thôn 9). Để kịp thời dập tắt và không để xuất hiện ổ dịch sốt xuất huyết; Trung Tâm đã tiến hành phun hóa chất diệt muỗi loại Hantox-200 tại các địa bàn trọng điểm xảy ra sốt xuất huyết. Tổ chức các đợt giám sát vec tơ chủ động; xử lý hàng ngàn dụng cụ chứa nước có lăng quăng bọ gậy sinh sống. Đồng thời, phát động chiến dịch diệt bọ gậy và phun hóa chất được triển khai đúng tiến độ và đạt hiệu quả, các hoạt động giám sát, truyền thông, xử lý dịch được triển khai kịp thời, đúng quy định.
Trung tâm Y tế huyện CưJút đã chỉ đạo cho bộ phận y tế dự phòng và Trạm y tế các xã, thị trấn thường xuyên bám sát địa bàn để giám sát mật độ lăng quăng, kịp thời xử lý khi mật độ lăng quăng cao và xuất hiện ca bệnh, không để lây lan diện rộng. Đồng thời, xây dựng kế hoạch hoạt động phòng chống sốt xuất huyết, tổ chức họp phân công nhiệm vụ từng thành viên tuyên truyền người dân thu gom phế thải, hướng dẫn biện pháp phòng bệnh, thau rửa chum vại, đậy nắp, thả cá, xử lý dụng cụ đựng nước để không còn lăng quăng; thống kê số hộ có dụng cụ chứa nước có lăng quăng, loại bỏ nơi sinh sản của muỗi và hướng dẫn cách xử lý để hạn chế muỗi gây bệnh.
Hiện thời tiết đang có nhiều diễn biến phức tạp, nóng lạnh thất thường tạo điều kiện thuận lợi cho muỗi sinh trưởng và phát triển mạnh. Nếu không chủ động phòng chống dịch, bệnh sốt xuất huyết sẽ bùng phát mạnh, nhất là những khu vực đông dân cư sinh sống. Sốt xuất huyết vẫn chưa có vắc xin phòng bệnh, biện pháp phòng bệnh chủ yếu và hiệu quả là diệt muỗi, diệt lăng quăng, cắt đứt đường lây truyền của muỗi và phòng muỗi đốt. Vì vậy bên cạnh các giải pháp khống chế bệnh của ngành y tế, người dân cần nâng cao ý thức tự giác, bởi nếu lơ là nguy cơ sốt xuất huyết bùng phát có thể xảy ra. Có thể nói, sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm cấp tính, có thể gây thành dịch do vi rút Dengue gây ra. Bệnh lây lan do muỗi vằn đốt người bệnh nhiễm vi rút sau đó truyền bệnh cho người lành qua vết đốt.
Do vậy, mỗi người dân cần chủ động thực hiện các biện pháp như: diệt lăng quăng, diệt muỗi, phát quang bụi rậm, vệ sinh nhà cửa, nơi ở sạch sẽ, ngủ mùng dù ban ngày hay ban đêm, mặc quần áo dài tay để tránh bị muỗi đốt./.
Cao Thị Thảo
Ghi chú:
– Dấu hiệu đầu tiên của người mắc bệnh sốt xuất huyết là cơ thể trở nên nhức mỏi, các cơ và khớp sẽ bị ảnh hưởng nặng nề nhất. Sau đó, người bệnh sẽ sốt cao, nổi mẩn, đau hốc mắt, đau nhức cơ,… Trường hợp nặng thì người bệnh có thể bị giảm huyết áp đột ngột, gây chảy máu, thậm chí dẫn đến tử vong nhanh chóng.
Đối với trường hợp sốt xuất huyết thể nhẹ không biến chứng thường xuất hiện các biểu hiện điển hình và ít gặp biến chứng. Từ triệu chứng sốt (kéo dài từ 4-7 ngày tính từ sau khi bị muỗi vằn truyền bệnh), sau đó sẽ kèm theo các triệu chứng như:
+ Buồn nôn và ói mửa;
+ Sốt cao, có thể lên đến 40,5 độ C;
+ Bệnh nhân có thể sẽ đau hốc mắt, đau nhức đầu nghiêm trọng, đau cơ, khớp, phát ban sốt xuất huyết.
Đối với xuất huyết ở người lớn thể nặng nghĩa là xuất huyết nội tạng có thể xảy ra. Trong trường hợp này, sốt xuất huyết có thể gây nguy hiểm đến sức khỏe của bệnh nhân. Lúc này, người bệnh sẽ xuất hiện những dấu hiệu như:
+ Sau khoảng 2 ngày sốt, bệnh nhân sẽ đi ngoài ra máu;
+ Đau đầu, không phát ban, sốt nhẹ, trên da bắt đầu có các chấm xuất huyết;
+ Người bệnh mệt mỏi, vật vã, lừ đừ;
+ Phân có màu đen hoặc đi ngoài ra máu tươi, đau vùng gan, nhất là khi dùng tay ấn vào.
Ngoài ra, người bệnh tiểu ít, nôn nhiều, da tái xanh, nặng hơn nữa là xuất huyết não, các dấu hiệu sốt xuất huyết ở người lớn thường không rõ ràng, do đó mà rất khó nhận biết. Lúc này, sốt xuất huyết gây xuất huyết não sẽ khiến bệnh nhân có các triệu chứng như: Sốt cao, đau đầu, liệt tay, chân hoặc liệt nửa người… Sau đó người bệnh rơi vào tình trạng hôn mê, thậm chí có thể dẫn đến tử vong.
Người bệnh sốt xuất huyết có thể uống nước lọc, nước canh, dừa tươi, nước cam, chanh.
* Những lưu ý khi người lớn mắc sốt xuất huyết
Để nhanh khỏi người bệnh sốt xuất huyết cần lưu ý phải tuân thủ đầy đủ theo hướng dẫn của bác sĩ. Bệnh nhân nên tránh hoạt động mạnh và nghỉ ngơi một thời gian. Điều quan trọng nhất là người bệnh cần phải được uống đủ nước mỗi ngày, tăng cường nước, sữa, nước trái cây và dung dịch điện giải.
Nếu sốt cần uống thuốc hạ sốt paracetamol theo hướng dẫn của bác sĩ, ngoài ra, cần mặc quần áo thoáng mát, giúp tỏa nhiệt. Đồng thời, không cho người bệnh dùng thuốc đặc biệt là các loại thuốc steroid, các chất chống viêm không acid acetylsalicylic (aspirin), ibuprofen, mefenamic acid (ponstan),…
Tuyệt đối không tự ý truyền dịch tại nhà vì có thể dẫn đến phù nề, suy hô hấp gây nguy hiểm đến tính mạng.
Chế độ dinh dưỡng dành cho người lớn bị sốt xuất huyết cũng cần phải lưu ý. Nếu có sốt cần bù nước điện giải vì sốt sẽ làm tăng nguy cơ mất nước, nên cần bù đủ 2-3 lít nước/ngày. Người bệnh có thể uống nước lọc, nước canh, dừa tươi, nước cam, chanh. Đặc biệt, nước dừa chứa rất nhiều khoáng chất, phù hợp bổ sung điện giải tức thì cho người đang sốt. Các loại nước ép trái cây chứa nhiều vitamin, khoáng chất, đặc biệt là vitamin C giúp tăng cường đề kháng, vững thành mạch, giúp người bệnh mau phục hồi sức khỏe.
Bữa ăn cũng cần được quan tâm nhiều, nếu sốt, mệt mỏi người bệnh nên ăn cháo, phở, bún… bữa ăn cân bằng ưu tiên các thực phẩm giàu protein như thịt, cá, trứng, sữa. Kèm theo đó là những loại thực phẩm giàu vitamin A, kẽm để tăng cường đề kháng cho cơ thể.
Ngoài ra, vệ sinh cá nhân, người bệnh nên tắm rửa bằng nước ấm, lau người nhẹ nhàng không nên kỳ mạnh lên da.
Nếu người bệnh có những biểu hiện thuộc các triệu chứng sốt xuất huyết nặng thì người nhà cần đưa bệnh nhân đến bệnh viện gấp để cấp cứu kịp thời.